Zoals opgemerkt in het recente McKinsey’s recent State of Fashion 2025 report, zijn alternatieve verkoopkanalen, zoals wederverkoop, steeds belangrijker om de groei van prijsgevoelige consumenten te stimuleren. Als gevolg hiervan worden circulaire oplossingen, waaronder kledingreparatie, essentieel voor het creëren van nieuwe inkomstenstromen. Deze verschuiving wordt ook gestimuleerd door veranderingen in de regelgeving in Europa, waar overheden een reeks duurzaamheidsmaatregelen invoeren.
Nederland wordt bijvoorbeeld erkend als wereldleider op het gebied van circulariteit van textiel, met veel ambitieuze initiatieven van zowel merken als overheidsinstanties. De proactiviteit van het land laat duidelijk zien hoe overheid en merken kunnen samenwerken om de infrastructurele en gedragsveranderingen te faciliteren die nodig zijn om circulariteit te stimuleren. Lees verder om meer te leren over de Nederlandse aanpak en wat het ons kan leren over effectief circulair handelen.
Nederland: Naar een volledig circulaire economie
Nederland heeft een van de hoogste percentages circulair materiaalgebruik (CMUR) in Europa, met CMUR van meer dan 30% in 2023.1 Maar net als in de rest van Europa moet er nog veel gebeuren als het Nederland de EU-doelstelling wil halen om het aandeel gerecycled materiaal in het totale materiaalgebruik van de economie te verdubbelen in 2030 (ten opzichte van 2020)
De langetermijnvisie van de Nederlandse overheid is om in 2050 een volledig circulaire economie te realiseren - een economie waarin hernieuwbare grondstoffen waar mogelijk steeds opnieuw worden gebruikt, producten en materialen worden ontworpen met het oog op circulariteit, worden hergebruikt, gerepareerd en opgeknapt, en er nog nauwelijks afval wordt geproduceerd. 2
Hoe werkt dit in de praktijk? Het Nederlandse Nationaal Programma Circulaire Economie (NCEP) 2023-2030 schetst een concreet pad naar dit doel op de korte tot middellange termijn.3 En de mode-industrie heeft een cruciale rol te spelen door de aanwezigheid van circulariteit binnen haar toeleveringsketens te vergroten. De specifieke NCEP- doelen voor de textielindustrie zijn als volgt:
- In 2025 is het aandeel gerecyclede materialen in textielproducten 25%; 30% van de grondstoffen, materialen en producten die op de Nederlandse textielmarkt worden gebracht, wordt na inzameling gerecycled; 10% van de textielproducten die op de Nederlandse markt worden gebracht, wordt na inzameling in Nederland hergebruikt.
- In 2030 is het aandeel gerecyclede materialen in textielproducten 50%; 50% van de grondstoffen, materialen en producten die op de Nederlandse textielmarkt worden gebracht, wordt na inzameling gerecycled; 15% van de textielproducten die op de Nederlandse markt worden gebracht, wordt na inzameling in Nederland hergebruikt.
Dus, hoe stimuleert de Nederlandse overheid vooruitgang op het gebied van circulariteit in de mode-industrie?
Een gezamenlijke aanpak om circulariteit in de mode te bevorderen
Volgens het NCEP zullen de doelstellingen worden nagestreefd door middel van regelgeving, samenwerking met belanghebbenden uit de industrie en communicatie met consumenten. Op het gebied van regelgeving is de Nederlandse overheid een van de belangrijkste voorstanders geweest van ambitieuze doelstellingen voor de mode-industrie op Europees niveau.
Nederland heeft bijvoorbeeld een sleutelrol gespeeld in de EU-strategie voor duurzaam en circulaire textiel. Deze omvat wetgeving om het ontwerp en de samenstelling van textielproducten op Europees niveau te reguleren, naast maatregelen om vervuiling van het milieu door microplastic als gevolg van textiel te voorkomen. De inspanningen van de Nederlandse overheid hebben ook bijgedragen aan de invoering van een verbod op de vernietiging van onverkocht textiel en schoenen als onderdeel van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR).
Specifiek beleid om duurzamere keuzes mogelijk te maken
Ondertussen markeert het Nederlandse Beleidsprogramma Circulaire Textiel 2025-2030 een nieuwe ambitieuze stap in de richting van het doel om een 'veilige, transparante, verantwoorde textielketen voor mens, dier en milieu' te creëren.4 Deze strategie omvat verschillende maatregelen om de consumptie te verminderen, het gebruik van duurzame grondstoffen te vergroten, de levensduur van producten te verlengen en de effectiviteit van recyclingprocessen te verbeteren.
Voorgestelde maatregelen zijn onder andere prijsprikkels die circulaire opties bevorderenordelen, het beperken van het maximum aantal kledingcollecties dat merken per jaar kunnen uitbrengen en het opleggen van verplichte retourkosten. Ook de invoering van een bovengrens aan de totale hoeveelheid product die individuele producenten op de markt mogen brengen werd besproken. Een andere door Nederland gesteunde suggestie is de invoering van één verplicht Europees duurzaamheidslabel voor textiel.
Als onderdeel van dit programma kijkt Nederland ook naar het aanpakken van de gedragsmatige oorzaken van niet-duurzame modeconsumptie. Een recent voorbeeld van een praktische actie is een stijltrainingsprogramma van de organisatie Milieu Centraal in 2024, dat deelnemers hielp bewustere kledingkeuzes te maken door meer te leren over hun individuele stijl. Het gesubsidieerde programma loopt opnieuw in 2025.
Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid: Circulariteit stimuleren
Nederland loopt ook voorop bij het implementeren van uitgebreide producenten-verantwoordelijkheid (EPR), met de introductie van EPR voor textiel in 2023. Het Nederlandse EPR-kader, dat betrekking heeft op kleding, werkkleding en woningtextiel, maakt textielproducenten verantwoordelijk voor de hele levenscyclus van de producten die ze op de markt brengen.
Dit betekent dat er voorzieningen moeten worden getroffen voor het inzamelen, klaarmaken voor hergebruik en recyclen van kleding. In de praktijk betekent dit waarschijnlijk dat producenten en andere belanghebbenden bijdragen betalen aan speciale EPR-organisaties. Deze bijdragen kunnen vervolgens worden gebruikt om circulaire strategieën zoals reparatie te financieren.
Industriepartnerschappen om verandering te stimuleren
Naast wetsvoorstellen en proactieve initiatieven heeft de Nederlandse overheid zich ook bereid getoond om samen te werken met de mode-industrie om verandering te stimuleren. Een voorbeeld van productieve samenwerking met de particuliere sector is de Denim Deal van de Nederlandse overheid.5
Via dit innovatieve programma ondersteunde de overheid merken als Scotch&Soda, Kuyichi en MUD Jeans - evenals waardeketenpartners zoals kledingfabrikanten en recyclers - om 3 miljoen denim kledingstukken te produceren met minimaal 20% post-consumer gerecycled (PCR) textiel.
Het resultaat van het project was duidelijk: de hoeveelheid jeans op de Nederlandse markt met ten minste 20% PCR-gehalte steeg van 8% in 2020 naar 41% in 2022. Na het succes van de Denim Deal wil de overheid onderzoeken hoe dergelijke samenwerkingen in de textielwaardeketen internationaal kunnen worden opgeschaald.
De kansen van een circulaire economie voor mode benutten
Omdat de duurzaamheid van de kleding die we kopen een topprioriteit blijft voor zowel wetgevers als consumenten, is het nog nooit zo belangrijk geweest voor merken om zich voor te bereiden. De juiste partner vinden om je te helpen kan daarom van cruciaal belang zijn. En van digitale productpaspoorten tot EPR, Bleckmann is enthousiast om merken te ondersteunen zodat ze kunnen gedijen in het veranderende regelgevingslandschap, in Nederland en daarbuiten.
Ons RESCUE programma biedt merken bijvoorbeeld een eenvoudige, plug-and-play oplossing waarmee je beschadigde retourzendingen snel kunt herstellen tot als nieuw - en zo de vernietiging van onverkochte goederen kunt voorkomen. Met de juiste oplossingen binnen handbereik kunnen veel meer merken deel uitmaken van de overgang naar een circulaire economie voor textiel.
Wil je meer weten over hoe wij klanten helpen hun circulariteitsambities waar te maken? Bekijk onze circulaire oplossingen pagina of neem contact op vandaag nog voor een gratis adviesgesprek met een Bleckmann expert!
